Al tientallen jaren dwingt de Atlantische consensus het Belgische defensie-apparaat in een koortsachtige wedloop voor nieuwe wapens ten koste van diplomatie, respect voor het internationaal recht en wapenbeheersing.

Peter Mertens, algemeen secretaris van de PVDA, was spreker op de 6e Internationale Conferentie ‘Voor een wereld in evenwicht’ in Cuba. Wij publiceren hieronder de integrale tekst van zijn tussenkomst.

De krachtlijnen van onze belastingen na een duik in twee eeuwen Belgische fiscale geschiedenis ? Het afschermen van het kapitaal en stijgende belastingdruk op inkomen uit arbeid. De Arizonahervorming biedt geen kentering.

In de jaren 1970 werd het idee van een “sociaal Europa” gepromoot als antwoord op de crisis van het kapitalisme. De term werd later gebruikt om ons af te leiden van het feit dat de EU voortdurend het neoliberale dogma omarmde.

Dankzij de Europese Unie kent Europa nu al zeventig jaar een periode zonder oorlog. Zo vertellen de voorstanders van Europese integratie ons keer op keer. Ze verzwijgen dat de EU tot op vandaag ook een (neo)koloniaal project blijft.

Geleid door economische en militaire macht, heeft het Westen Israël’s koloniale project ingezet als strategisch middel om zijn hegemonie te behouden. De Europese Unie plukt er de vruchten van, genocide of niet.

We leven niet in tijden van ongekende massamigratie en mensensmokkel is niet de oorzaak van illegale migratie. In een lijvig boek “Hoe migratie echt werkt” maakt de Nederlandse geograaf Hein De Haas korte metten met 22 vastgeroeste ideeën in het migratiedebat.

In een land waar het machisme diep verankerd is en de stem van vrouwen wordt gemarginaliseerd, is de toekenning van de Nobelprijs voor Literatuur aan Han Kang niet alleen een symbool van verzet, maar een politieke overwinning.

Het regeringsprogramma van Donald Trump belooft radicaal beleid ten gunste van de rijken, geflankeerd door racistische mobilisatie en agressie tegen China.

Een golf van antidemocratische – nationalistische en racistische – politiek raast door Europa, gevoed door de ontevredenheid in brede lagen van de bevolking.

De Europese industrie verkeert in een ernstige crisis. Dit dossier onderzoekt de achterliggende oorzaken en stelt 9 principes voor om haar te redden. Zo openen we het debat buiten de starre kaders van de Europese Commissie.

“ Wassen, plassen, slapen, klaar ”. Dat is geen boutade, maar de dagelijkse realiteit in de zorgsector. De zorgverleners, de ouderen en kinderen lijden onder de verenging van zorg tot bandwerk. Hoe raken we uit de crisis in de zorg? De kinderopvang en de ouderenzorg zijn er beroerd aan toe. Hoe komt het dat iets…

Israël kan niet overleven zonder de steun uit Washington. De VS heeft Israël ook meer dan ooit nodig als steunpilaar in de regio, zeker nu andere bondgenoten in de regio zich onafhankelijker opstellen.

Sinds de implosie van de dictatuur van Mobutu in 1990 heeft het Westen de mislukkingen opgestapeld in een verbeten strijd om de controle over het land te behouden. Alleen de interne dynamiek van Congo en Afrika kan het land uit de chaos en de eindeloze oorlogen halen.

Studio Ghibli staat vooral bekend om het werk van Hayao Miyazaki. Het is niet de Japanse Disney, maar juist de anti-Disney.

De films van het bedrijf, dat is opgezet door tekenaars van de Japanse communistische beweging, huldigen creatief werk en menselijke solidariteit, en niet kapitalisme en oorlog.

De tegenstelling linkse stad/rechts platteland is een karikatuur. Vandaag is de stadsrand uitgesmeerd over bijna het hele land en die ruimte is zoveel meer dan een stereotiepe pendelaarsverkaveling. Hoe komt  links tegemoet aan de noden van boeren en pendelaars?

De kerk probeert nog altijd haar façade zo ongeschonden mogelijk te houden over het seksueel misbruik door priesters. Of de kerk invloed uitoefende op politiek en gerecht vereist een nieuwe parlementaire onderzoekscommissie.

Tax the rich. Het idee wint terecht wereldwijd terrein. De rijkdom van de rijksten groeit aan explosief tempo maar ontsnapt aan de fiscus. Een vermogensbelasting is technisch mogelijk en maatschappelijk noodzakelijk.

Om de wereldwijde ecologische crisis aan te pakken, moeten we begrijpen hoe het kapitalisme de relatie van de mensheid met land heeft veranderd. Het gedachtegoed van Karl Marx geeft ons de instrumenten om precies dat te doen.

Bouwen aan een vernieuwd klassenbewustzijn en haar trots terugwinnen zijn strategische uitdagingen om links weer in de aanval te doen gaan en te laten winnen.

Het begrip klassenbewustzijn is bijna verdwenen in de arbeidssociologie. Nieuw onderzoek wijst evenwel op het voortbestaan van een sterke klassenidentiteit. Niet Pierre Bourdieu, maar Karl Marx blijkt springlevend.

Congo mag dan een van de rijkste landen zijn wat grondstoffen betreft, zijn bevolking is echter een van de armste ter wereld. Eeuwenlang werd Congo geteisterd door slavernij, kolonisatie, uitbuiting
en conflicten. En vandaag de dag blijft het land een strijdtoneel voor zijn minerale rijkdommen.

Het nieuwe boek van Branco Milanovic, Visions of Inequality: From the French Revolution to the Cold War, brengt een nieuwe geschiedenis van de ongelijkheid. Het stelt vragen over klasse en democratie en verruimt de politieke agenda van links.

Daniel Zamora kijkt terug op de “briljante mislukking” van Jonathan Glazer, The Zone of Interest. Hoewel de film bedoeld is als tegenpool van spectaculaire of esthetische behandelingen van de Holocaust, lijkt hij toch gevangen te zitten in een vicieuze cirkel tussen esthetiek en politiek.

Stedelijke veranderingen zijn geen natuurfenomenen. In de maakbaarheid van de stad moet de gebruikswaarde van de stad voor de bewoners voorop staan, niet de belangen van de projectontwikkelaars.

Terwijl de milieuresultaten van duurzaam mobiliteitsbeleid dat zich hoofdzakelijk richt op de automobilist twijfelachtig zijn, worden de sociale gevolgen ervan sterk gebagatelliseerd.

De verwarming van gebouwen is een van de grootste bronnen van broeikasgasemissies in België. Huizen renoveren en isoleren is een politieke prioriteit en zou voor zoveel mogelijk mensen haalbaar moeten zijn, maar de huidige premieregelingen bereiken dit doel niet.

De overheid kan uitmaken of het recht op huisvesting al dan niet voorrang krijgt op het recht op privé-eigendom, en in het bijzonder op opbrengsteigendom.

Rusland zal altijd een buur zijn van Europa en zal altijd een rol spelen in de Europese veiligheidsorde. Professor Tom Sauer plaatst een vredesnarratief tegenover het dominante oorlogsnarratief.

Muiterij, het jongste boek van Peter Mertens, kijkt naar de snel veranderende machtsverhoudingen in de wereld. De Indiase marxistische historicus en auteur Vijay Prashad was een van de mensen die Peter inspireerden. Lava bracht de twee verhalenvertellers samen.