Voorstellen zoals het universeel basisinkomen illustreren een diepgaande verandering in de opvatting van welvaart. Anton Jäger en Daniel Zamora willen dat links opnieuw streeft naar controle over de productie, in plaats van zich te beperken tot debatten over de verdeling van de taart.

Jacob Kats’ volkse toneelstukken trokken drommen Brusselaars… en Marx en Engels. Hoe een vroege socialist het werkvolk organiseerde om via theater een betere toekomst te verbeelden.

De Belgische PVDA en La France insoumise (LFI), die zich beide links van de sociaaldemocratie situeren, worden vaak over één kam geschoren. Maar organisatorisch en strategisch gezien zijn ze elk een ander beestje.

Nieuwe denkstromingen brengen in de debatten aan de linkerzijde een andere visie op feminisme en antiracisme. Zij trekken eveneens de universele en rationele wortels van de sociale beweging in twijfel. Met Stéphanie Roza, auteur van La gauche contre les Lumières?, ontcijferen we dit vraagstuk.

Wie die markt controleert is al eeuwen bepalend voor het financiële en ecologische prijskaartje van energie. De Belgische fossiele geschiedenis in drie grote golven en het potentieel op een hernieuwde collectivisering.

Hongaarse liberalen maakten het zo bont dat Orbán en zijn elite-cliënten zich in de politieke top konden nestelen. Zijn partijstaat perkt overal vrijheden in, behalve die van werkgevers om hun werkkrachten uit te buiten.

ChatGPT, dall-e en de platformeconomie vormen het speerpunt van de technologische revolutie. Maar hun opgang kan niet losgekoppeld worden van de strategische belangen van het Amerikaanse veiligheidsapparaat.

Westers nieuws over China komt zelden van Chinezen zelf. Lava interviewde activist en onderzoeker Tings Chak, die tussen São Paulo en Shanghai woont.

Thucydides zag Spartaanse agressie als reactie op de opkomst van Athene. De geschiedenis lijkt zich op wereldschaal te herhalen, met de Verenigde Staten en China in de hoofdrollen.

De Taiwan-crisis gaat niet om vrijheid of dictatuur, maar om puur economische belangen. De inzet? De wereldtoppositie van de Taiwanese halfgeleiderindustrie.

Over de standbeelden van Leopold II is al veel inkt – en rode verf – gevloeid, maar hun betekenis blijft omstreden materie. Een cultuurhistorische analyse verduidelijkt hun symbolische gewicht.

Vandaag staat de wereld op de rand van grote veranderingen. Wellicht nog meer dan in 1848. Na een periode van kapitalistische globalisering gedomineerd door de VS, verdeelt de wereld zich nu schoksgewijs in nieuwe polen. 

In tijden van inflatie wordt de klassenstrijd niet enkel op het loonfront uitgevochten, maar ook op het prijsfront door prijsplafonds, overwinstbelastingen en het in publieke handen nemen van essentiële sectoren.

Nationalisering van de energiesector, het idee krijgt steeds meer steun. Maar voor de traditionele partijen en multinational Engie lonkt de kans om zo de kosten van nucleair afval op de bevolking af te wentelen.

De financiële wereld domineerde de laatste decennia het systeem, nadat lang de tegenstelling tussen loon en arbeid centraal stond. Vandaag is de strijd om de troon echter opnieuw geopend.

Met de Fratelli d’Italia kreeg Italië een rechtstreekse erfgenaam van het fascisme aan de macht. De EU en het patronaat zien hier weinig graten in, maar de werkende bevolking betaalt het gelag.

Langdurig zieken zijn geen “inactieven”. Het zijn werknemers die door het systeem verzwakt zijn. We moeten niet de zieken opjagen, maar komaf maken met de ziekmakende arbeidsomstandigheden.

Het Amerikaanse grootkapitaal staat als één blok achter het anti-Chinabeleid. De liberale haviken en neoconservatieven hebben de rangen gesloten voor een oorlogsbeleid tegen hun strategische rivaal.

Al meer dan 60 jaar gaat Cuba gebukt onder een wurgende blokkade, opgelegd door de VS. Nagenoeg alle landen veroordelen de illegale blokkade, maar gehoorzamen haar ook. Kroniek van een belegerd socialisme.

Socialisten mogen popcultuur niet zonder meer verwerpen, noch onderscheiden van de zogenaamde ‘hoge cultuur’. Ze moeten popcultuur zien als strijdperk waarin moet uitgevochten worden: welke klasse en welk doel dient die cultuur?

De echte boosdoener is de vermindering van de productiecapaciteit, veroorzaakt door vier decennia neoliberaal beleid.

Het onderzoek naar nieuwe medicijnen gebeurt publiek, maar big pharma oogst de winsten — en de zieken betalen. Met dwanglicenties kunnen we de sector op een ander spoor zetten.

Terwijl de klimaatcrisis elke dag zichtbaarder wordt, met vandaag nog een energiecrisis er bovenop, wijzen zowel werkgevers als regeringen naar de individuele burger voor een oplossing.

De toekomst van de staalindustrie in Europa wordt vandaag beslecht. Om onze banen te garanderen en het klimaat te redden moet de staalindustrie klimaatneutraal worden. De oplossing? Groen staal.

Rechts, en met name extreemrechts, viert de natie zozeer dat we haast vergeten dat links zich er sinds de 19e eeuw ook veelvuldig over uitgesproken heeft.

Gramsci’s nalatenschap werd zodanig geboetseerd dat hij een geleidelijke culturele machtsstrijd lijkt te prediken. De culturele strijd is echter geen vervanging, maar een aanvulling van de politieke.

Als links zwakheid ervaart, moeten we dit niet eenvoudig zien als gevolg van de hegemonie van rechts. We moeten een krachtsverhouding opbouwen die de monsters van Gramsci kan verslaan.

Antikolonialisme kan enkel een coherente uitwerking krijgen via antikapitalisme en anti-imperialisme. Tien stellingen over een hedendaags marxisme.

Kerncentrales en een CO2-taks: de zogenaamd ecomodernistische oplossingen van Maarten Boudry zijn hopeloos ouderwets. Zijn vooruitgangsoptimisme eindigt waar kritiek op het kapitalisme begint.

Van zijn baanbrekende studies van Los Angeles, over wereldwijde sloppenwijken tot een geschiedenis van de autobom: Mike Davis verenigde in elk boek socialistische vechtlust en genadeloze eerlijkheid.