Westers nieuws over China komt zelden van Chinezen zelf. Lava interviewde activist en onderzoeker Tings Chak, die tussen São Paulo en Shanghai woont.
We ontmoeten Tings Chak — online — terwijl ze een tussenstop maakt in Shanghai. Ze komt net uit Yan’an, het basiskamp van het Chinese Volksbevrijdingsleger na de Lange Mars, waar ze 1 mei gevierd heeft. In Yan’an werd de basis gelegd voor de succesvolle revolutie die in 1949 leidde tot de geboorte van de Volksrepubliek China. Sindsdien is er veel veranderd, zowel in China als in de wereld.
Frederik Geirnaert & Bert De Belder. Je bent geboren in Hongkong maar op jonge leeftijd emigreerde je met je ouders naar Canada. Hoe komt het dat je nu voor het Tricontinental Institute for Social Research in China werkt?
Tings Chak. Mijn familie migreerde van Hongkong naar Canada, zoals zovelen in de jaren tachtig en negentig, op zoek naar een beter leven. Vanuit mijn persoonlijke ervaring en die van de migrant justice movement waarbij ik betrokken raakte, ontdekte ik na verloop van tijd hoe het was om in de imperialistische kern te leven.
Je kunt gedesillusioneerd raken over de zogenaamde “droom” eens je de levensomstandigheden hebt ervaren van de westerse arbeidersklasse en in het bijzonder die van migranten of mensen van kleur. De belevenis van deze onvoltooide geschiedenis van het kolonialisme heeft mij echt gevormd tot een anti-imperialist en een internationalist, en ik leerde over de diepere oorzaken waarom mensen hun thuisland verlaten en hoe zij vaak moeite hebben om voet aan de grond te krijgen in het noordelijk halfrond.
Later werkte en woonde ik enkele jaren in Zuid-Afrika en Brazilië, wat nieuwe inzichten en begrip van het mondiale zuiden opleverde, en sinds 2018 werk ik voor het Tricontinental Institute for Social Research. In het instituut proberen we communicatie en onderzoek te verbinden met sociale en politieke bewegingen in het Zuiden. In maart 2020 kreeg ik de kans om in China te gaan werken, iets wat ik altijd al wilde doen.
Maart 2020? Is dat niet het begin van de COVID-19-pandemie?
Inderdaad. Een paar dagen voordat het internationale reizen van en naar China volledig werd stopgezet, kwamen mijn partner en ik in Shanghai aan.
Eind 2022 berichtten onze media over protestbewegingen die met blanco bladen tegen de COVID-maatregelen protesteerden. Jij leefde op dat moment in China. Wat denk jij erover?
In de eerste plaats werden deze protesten in de westerse media afgeschilderd als een eis om de strenge maatregelen te beëindigen, maar in feite waren de COVID-maatregelen toen al versoepeld, vóór de protesten. De eigenlijke aanleiding voor de protesten was een brand in de regio Xinjiang, waarbij 10 mensen omkwamen in een appartement. Er werd beweerd dat ze de plaats niet konden verlaten omdat er een COVID-gerelateerde lockdown was, maar in feite kon de brandweer niet op tijd bij het gebouw komen omdat auto’s de weg blokkeerden. Het was hoe dan ook een tragedie.
