Thucydides zag Spartaanse agressie als reactie op de opkomst van Athene. De geschiedenis lijkt zich op wereldschaal te herhalen, met de Verenigde Staten en China in de hoofdrollen.
“Er komt geen nieuwe Koude Oorlog”, aldus een toonaangevend artikel van 24 maart 2021 in Foreign Affairs, het vlaggenschip van de Council on Foreign Relations, de belangrijkste strategische denktank van de VS.1 De auteur stelt vol optimisme dat een nieuwe Koude Oorlog uitgesloten is, aangezien Washington onder Joe Biden afstand lijkt te nemen van het extreme beleid van Trump ten aanzien van China, vanwege de “vitale positie van China in mondiale waardeketens”.2 Beijing zou niet moeten worden beschouwd als een agressieve macht in ideologisch of geopolitiek opzicht, maar eerder als een economische concurrent.
Deze analyse rept echter met geen woord over het mondiale imperialistische systeem waarin de VS de scepter zwaait en dat nu wordt bedreigd door de schijnbaar onstuitbare opkomst van China, dat zijn eigen soeverein project nastreeft.3 In dit opzicht is een nieuwe Koude Oorlog tegen China geen rariteit, maar veeleer het onvermijdelijke antwoord op de opkomst van China en het einde van het unipolaire rijk van Washington. De VS herhalen nu de Koude Oorlogsverklaring van de jaren 40-50 tegen de Sovjet-Unie en China, met dezelfde bekommernis: hun hegemonie behouden.
De Quad, een Aziatische NAVO
De regering Biden is duidelijk: zij wil deze nieuwe Koude Oorlog niet alleen verderzetten, maar ook versnellen en verscherpen. Dit bleek reeds op 18 maart 2021 in Anchorage, bij de eerste bilaterale gesprekken op hoog niveau tussen de Verenigde Staten en de Volksrepubliek China (VRC) na de verkiezing van Joe Biden.
In de week voorafgaand aan deze topbijeenkomst heeft Washington in de feiten aangegeven een agressieve Koude Oorlog 2.0 tegen China na te jagen. Zo had Biden op 12 maart een ontmoeting met de Japanse, Indiase en Australische staatshoofden, die deel uitmaken van de Quadrilaterale Veiligheidsdialoog (Quad). Dat is een nieuw door de VS geleid militair-strategisch bondgenootschap, dat algemeen beschouwd wordt als een poging om een Aziatische kloon van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) op te zetten. De Quad heeft een gezamenlijke verklaring afgelegd waarin vijandschap jegens China de onverbloemde boodschap is. Dezelfde dag nog zette de US Federal Communications Commission vijf Chinese bedrijven, waaronder Huawei, op de zwarte lijst. Op 16 maart in de vooravond, amper twee dagen voor de bilaterale gesprekken met China zouden beginnen, verlengde de regering Biden de sancties tegen 24 leden van de Chinese regering als reactie op de beteugeling van de protestbeweging in Hongkong.
Net zoals de VS in de jaren 40 en 50 een Koude Oorlog tegen de Sovjet-Unie en China uitriep, verklaart zij nu een nieuwe.
