Op 9 en 10 september strijkt ManiFiesta weer neer in Oostende. Uiteraard is Lava ook van de partij in samenwerking met de Marxistische Universiteit. Check hier onze line-up.

Elke sessie duurt één uur en valt uiteen in drie delen: 20 minuten lezing, 20 minuten vragen uit de zaal en 20 minuten napraten met mogelijkheid tot ontmoeting van de gastspreker. De sessie georganiseerd in samenwerking met Rethinking Economics “Waarom professoren economie hun  studenten altijd teleurstellen” duurt een half uurtje langer.

Zaterdag

Goede en slechte dekolonisering (NL)

12u-13u

Dekolonisering is geen eenvoudig stappenplan dat je even implementeert. Koen Bogaert maakte korte metten met dekolonisering als cosmetische reclameslogan in steden, musea’s en universiteiten. Hij vertrekt met de woorden van de legendarische Martinikaans-Franse psychiater, filosoof en revolutionair Frantz Fanon: ‘Dekolonisering, gericht op het veranderen van de orde van de wereld, is een programma van totale wanorde.’ Bogaert neemt je mee in een geschiedenis die honderden jaren overspant, van de Haïtiaanse Revolutie tot de hedendaagse heropflakkering van het mondiale protest. Dekolonisering is in de eerste plaats een sociale en intellectuele strijd, een revolutionair project zelfs, dat start met de radicale verbeelding van een totaal nieuwe samenleving. Georganiseerd in samenwerking met de Marxistische Universiteit.

Koen Bogaert is verbonden aan de vakgroep Conflicten Ontwikkelingsstudies, Universiteit Gent. Dit jaar verscheen van hem “In het spoor van Fanon. Orde, wanorde en dekolonisering” (EPO, 2023). Hij doet onderzoek naar de verbanden tussen globalisering, verstedelijking, sociale ongelijkheid en sociaal protest, meer specifiek in Noord-Afrika. Hij doceert over de koloniale geschiedenis en dekoloniaal verzet.

Hoe China extreme armoede uitbande (ENG)

13u-14u

In de afgelopen 40 jaar vond 75% van alle armoedebestrijding plaats in China. In 1980 leefden 800 miljoen Chinese burgers in armoede; in 2021 kondigde president Xi Jinping aan dat extreme armoede was uitgeroeid. In het tijdperk van het neoliberalisme claimen de ideologen deze overwinning voor de markt. Maar het echte verhaal is ingewikkelder dan dat: zonder de actieve rol van de staat, die investeringen leidt naar de gebieden die deze het hardst nodig hebben, zou de armoede nooit zijn uitgebannen. Tings Chak, onderzoeker aan het Tricontinental Institute in Shanghai, legt uit hoe China extreme armoede heeft overwonnen – en wat de rest van de wereld hiervan kan leren.

Tings Chak is activist, auteur en artiest – en bovenal internationalist. Check it out: geboren in Hong Kong, opgegroeid in de beweging voor de rechten van migranten in Canada en vandaag art director en researcher bij Tricontinental: Institute for Social Research, met focus op strijdbewegingen voor nationale bevrijding en socialisme.

Waarom miljardairs van het basisinkomen houden (FR)

14u-15u

Het idee van een overheid die haar burgers betaalt om hen uit de armoede te houden – nu bekend als basisinkomen – is bijlange niet origineel. Het basisinkomen gaat al terug tot het oude Rome, maar het moderne concept ontstond pas aan het eind van de negentiende eeuw. Vandaag is het een van de meest spraakmakende beleidsvoorstellen, dat aanhangers over het hele politieke spectrum weet warm te maken. Ook ter linkerzijde woedt het debat. Daniel Zamora legt uit hoe het idee in de Verenigde Staten en Europa eerst wortel schoot als een marktvriendelijk alternatief voor de naoorlogse verzorgingsstaat. Hij verduidelijkt eveneens de politieke inzet van het hedendaagse debat.

Daniel Zamora is hoogleraar sociologie aan de Université Libre de Bruxelles. Hij is co-auteur van Welfare for Markets: A Global History of Basic Income (University of Chicago Press, 2023, met Anton Jäger). Zijn werk, voornamelijk over de intellectuele geschiedenis van het neoliberalisme en reflecties over armoede en rechtvaardigheid, heeft vorm gekregen in boeken als Le dernier homme et la fin de la révolution (Lux, 2019) en De l’égalité à la pauvreté : socio-histoire de l’assistance en Belgique (1895-2015) (Éditions de l’Université Libre de Bruxelles, 2017).

Waarom professors economie hun studenten altijd teleurstellen (ENG)

17u-18u30

Het is tijd om onze opleidingen economie te herzien. Het onderwijs op scholen en universiteiten schiet tekort. Studenten krijgen niet de tools om de uitdagingen van vandaag aan te pakken, zoals de opwarming van de aarde, ongelijkheid of scheve machtsverhoudingen. Mensen willen graag meer weten over hoe de economie werkt, maar dat leer je nauwelijks in economielessen.

Steeds meer studenten willen hier verandering in brengen en zo ontstond het wereldwijde netwerk Rethinking Economics. Ze geven opnieuw vorm aan wat economie inhoudt, met meer diverse en kritische stemmen. We praten met twee van hen. Sam de Muijnck uit Nederland en Adriano La Gioia student en voorzitter van Rethining Economics ULB vertellen hoe ze jonge mensen aan het herdenken krijgen.

Zondag

Neoliberalismes in België (FR)

11u-12u

Deze activiteit vindt plaats in het Frans. Terwijl het neoliberalisme en zijn gevolgen centraal staan in vele debatten, blijft de werkelijke ontwikkeling ervan in België onderbestudeerd. Zoé Evrard en Damien Piron willen dit gat opvullen met hun boek, dat in herfst 2023 verschijnt. Daarin worden de neoliberalisatietrajecten die al bijna een halve eeuw aan de gang zijn in België geanalyseerd. Deze studie van de verspreiding en de gevolgen van het neoliberalisme in België biedt essentiële analytische instrumenten voor iedereen die het neoliberalisme in vraag stelt en zich inzet om er komaf mee te maken.

Zoé Evrard is doctoraatsstudent politieke wetenschappen aan het Institut d’Etudes Politiques de Paris en onderzoeker bij CRISP. Haar onderzoek richt zich op het neoliberaal socio-economisch beleid in België.

Damien Piron is doctor in de politieke en sociale wetenschappen en docent administratieve wetenschappen aan de Université de Liège. Zijn werk onderzoekt het neoliberaal begrotingsbeleid.

Super-uitbuiting: de economische oorsprong van genderongelijkheid (ENG)

12u-13u

In 2020 verscheen de heruitgave van Mary Davis’ brandend actuele pamflet Women and Class. Daarin neemt ze hedendaagse feministische theorieën zoals liberaal feminisme, intersectionaliteit of zelfidentiteit-politiek onder de loep, en plaatst er een marxistische visie tegenover. Volgens Davis is het absurd om te veronderstellen dat de onderdrukking van vrouwen zich los van de klassenstrijd afspeelt, als iets dat volledig buiten de samenleving valt. Voor haar bevindt de oorsprong van de genderongelijkheid zich net in de economie. In het pamflet staat het concept ‘super-uitbuiting’ centraal om de specifieke positie van vrouwen in het kapitalisme te verklaren.

Hoe de EU Israëlische kolonisatie financiert (ENG)

13u-14u

Israël is sterk afhankelijk van de politieke, economische en militaire steun van de Europese Unie, haar belangrijkste handelspartner. Op die manier maakt de EU de illegale nederzettingen mogelijk en verhindert ze elke serieuze actie tegen de ernstige schendingen en internationale misdaden tegen de Palestijnen. Onderzoeker Maha Abdallah, gespecialiseerd in financiële stromen naar de bezette gebieden, schijnt een licht op deze zaak.

Maha Abdallah is juriste, gespecialiseerd in mensenrechten. Ze is momenteel doctoraatsstudent en onderwijsassistent aan de Universiteit Antwerpen. Daarvoor was ze verantwoordelijk voor internationale belangenbehartiging aan het Cairo Institute for Human Rights Studies en Al Haq. Haar werk richt zich vandaag op de geldstromen die het Israëlische kolonialisme in stand houden.

Waarom miljardairs van het basisinkomen houden (NL)

14u-15u

Het idee van een overheid die haar burgers betaalt om hen uit de armoede te houden – nu bekend als basisinkomen – is bijlange niet origineel. Het basisinkomen gaat al terug tot het oude Rome, maar het moderne concept ontstond pas aan het eind van de negentiende eeuw. Vandaag is het een van de meest spraakmakende beleidsvoorstellen, dat aanhangers over het hele politieke spectrum weet warm te maken. Ook ter linkerzijde woedt het debat. Anton Jäger, historicus van politieke stromingen, legt uit hoe het idee in de Verenigde Staten en Europa eerst wortel schoot als een marktvriendelijk alternatief voor de naoorlogse verzorgingsstaat. Hij verduidelijkt eveneens de politieke inzet van het hedendaagse debat.

Anton Jäger (1994) is historicus, publicist en als onderzoeker verbonden aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte van de KU Leuven. Van zijn hand verschenen in 2023 Des te erger voor de feiten (EPO) en, samen met Daniel Zamora, Welfare Markets: A Global History of Basic Income (University of Chicago Press).

50 jaar Chileense revolutie en neoliberale contrarevolutie (FR)

15u-16u

Activiteit in het Frans. Franck Gaudichaud herinnert ons aan Salvador Allende’s Unidad Popular in Chili. Het conservatieve verzet van de heersende klasse leidde tot een neoliberale staatsgreep, ondersteund door de Verenigde Staten. Deze sessie wordt aangeboden in samenwerking met de Amis du Monde diplomatique de Belgique (AMDB) als onderdeel van het activiteitenprogramma ter herdenking van de 50ste verjaardag van de staatsgreep tegen Salvador Allende.

Franck Gaudichaud is doctor in de politieke wetenschappen en gespecialiseerd in sociale bewegingen in Chili en Latijns-Amerika. Hij is de auteur van twee recente boeken over de opkomst van Salvador Allende: Découvrir la révolution chilienne 1970-1973 & Venceremos. Analyses et documents sur le pouvoir populaire au Chili (1970-1973).

Het globale zuiden en de Koude Oorlog 2.0 (ENG)

16u-17u

De laatste 15 jaar werd de wereldpolitiek steeds conflictueuzer onder invloed van enerzijds het verzwakkende Westen en anderzijds de toenemende assertiviteit van grote ontwikkelingslanden, met de BRICS-landen (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika) op kop. Als reactie op hun eigen zwakte hebben de Verenigde Staten met hun bondgenoten een uitgebreide drukcampagne gelanceerd tegen wat zij beschouwen als hun ‘naaste rivalen’, namelijk China en Rusland. Dit vijandige buitenlandse beleid staat nu algemeen bekend als de Nieuwe Koude Oorlog. In dit mondiale klimaat van conflict en verdeeldheid is het essentieel om communicatielijnen te ontwikkelen en uitwisseling tussen China, het Westen en de ontwikkelende landen aan te moedigen.

Mikaela Nhondo Erskog is pedagoge en onderzoekster. Ze werkt samen met de National Union of Metal Workers of South AFRICA (NUMSA – Nationale Unie van Metaalarbeiders van Zuid-Afrika) en maakt deel uit van het Pan Africanism Today-secretariaat, de regionale coördinatie van de International People’s Assembly. Mikaela is ook lid van het No Cold War-comité en Dongsheng, een internationaal collectief van onderzoekers die geïnteresseerd zijn in de Chinese politiek en samenleving. In haar podcast The Crane: An Africa-China Podcast gaat ze met gasten in gesprek over de relatie tussen China en Afrika.

Geschiedenis heeft grote verhalen nodig (NL)

17u-18u

Wanneer professor middeleeuwse geschiedenis Jan Dumolyn lezingen geeft over lokale geschiedenis, lokt hij volle zalen. Na het succes van Het Verhaal van Vlaanderen en de Canon van Vlaanderen -projecten waaraan hij zelf meewerkte- weet hij het zeker: mensen willen weten waar ze vandaan komen en hoe de wereld van vandaag er gekomen is. Als de linkerzijde enkel bezig is met grote verhalen te relativeren en ‘deconstrueren’, dan komt ze niet tegemoet aan deze maatschappelijke interesse en laat ze het terrein over aan het fictief verleden dat nationalisten uitdragen. Volgens Dumolyn bestaat de uitdaging erin om wetenschappelijk verantwoorde verhalen op te bouwen die een antwoord bieden op de grote vragen van het brede publiek.