Vlaams Belanger Filip Dewinter mocht van de Gentse rector zijn boek voorstellen over “omvolking”. Dat in de unief een fascistische, moorddadige complottheorie wordt verspreid is een schande.

Op donderdag 1 december nodigde de extreemrechtse studentenvereniging KVHV (Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond) Filip Dewinter uit om aan de UGent een lezing te geven over zijn nieuwe boek: Omvolking, de grote vervanging. Ondanks protest van tientallen studentenorganisaties, het middenveld en vakbonden verenigd in het platform ‘Geen haat en racisme aan de UGent’, weigerde rector Rik Van de Walle de lezing te annuleren omdat die onder het recht op vrije meningsuiting zou vallen. Nochtans zet Dewinters boek duidelijk aan tot racisme en geweld, wat dus niet onder het recht op vrije meningsuiting valt. Integendeel, aanzetten tot racisme en geweld zijn misdaden en strafbaar. Dat gedachtegoed hoort helemaal niet thuis aan een universiteit waar vrij denken en kritisch onderzoek wordt gewaardeerd.

Omvolking is een duidelijke referentie naar de als biopolitiek van raszuiverheid vermomde doodspolitiek van de nazi’s.

Omvolking, de grote vervanging gaat over een vermeend complot tussen drie groepen, elk met hun eigen motivatie, die een verbond zouden hebben gesloten om de Europese bevolking te vervangen en haar cultuur te vernietigen. De eerste groep zijn de linkse “multiculturalisten” of “het cultuurmarxisme”, die “hopen om via migratie stemmen te winnen”.¹ De tweede groep zijn “liberale economische elites”. Zij willen goedkope arbeid en een eenheidscultuur zodat ze hun massa geproduceerde goederen overal kwijt kunnen. De derde groep is “de islam” die via massamigratie Europa zou willen “islamiseren”.

Elk empirisch bewijs ontbreekt in het boek. Kan moeilijk anders, de theorie is antiwetenschappelijk en hoort thuis in de categorie complottheorieën. De idee van “omvolking” komt wel niet uit het niets vallen. Het idee dat multiculturalistische, economische of joodse elites de fundamenten van de Europese natiestaten willen ondermijnen via georganiseerde massamigratie vind je al terug bij auteurs als Maurice Barrès of Madison Grant in het begin van de 20ste eeuw. Grant schreef in The Passing of the Great Race dat de “genetisch superieure noordelijke rassen” zouden ten onder gaan aan immigratie. Barrès sprak over een joods complot om de Franse natiestaat te destabiliseren. Beiden inspireerden ze heel wat fascistische bewegingen in de jaren dertig en veertig. Hitler noemde het werk van Grant zelfs zijn “bijbel”.

De term ‘omvolking’ is ontsproten aan de nazi-ideologie. Patrick De Boosere en Lieven De Cauter leggen uit: “De term gaat terug op de nationaalsocialistische term Umvölkung, de politiek om delen van Oost-Europa te ontvolken door eliminatie en deportatie en te herbevolken met ‘ras-Duitsers’. Omvolking is dus een duidelijke referentie naar de als biopolitiek van raszuiverheid vermomde doodspolitiek van de nazi’s. De nood aan levensruimte voor het superieure Duitse ras was een alibi voor de ontvolking (van vooral Polen) om er plaats te maken voor Duitsers.”²

De afgelopen vijftien jaar bood de omvolkingstheorie inspiratie aan heel wat terroristen en witte  supremacisten om onschuldige mensen te vermoorden. Denk maar aan Brenton Tarrant, de man die in Christchurch, Nieuw-Zeeland, 51 mensen doodschoot in twee moskeeën, of Payton Grendon die in Buffalo in mei tien zwarte mensen doodschoot in een supermarkt. Of het bekendste voorbeeld: Anders Breivik, die in 2011 77 jonge socialisten vermoordde in Noorwegen. In zijn manifest citeerde hij Filip Dewinter als inspiratie.

Wel degelijk een racistische en nazistische complottheorie

Een groot deel van het boek bestaat uit een interview met Renaud Camus, de auteur van Le Grand Remplacement, de Franse variant van de omvolkingstheorie. Hij zegt trots dat hij zelf nooit cijfers gebruikt, maar steunt op intuïtie om zijn ideeën te staven. “Open je ogen”, zegt hij. Dewinter gebruikt wel cijfers. Die zouden aantonen dat de “autochtone bevolking” krimpt terwijl het aantal mensen met een niet-Europese migratieachtergrond toeneemt. Toch bewijzen ze helemaal niet dat de “autochtone Europeaan”, wat dat ook mag zijn, zal “verdwijnen”, of dat moslims binnen een paar decennia de meerderheid van de Europese bevolking zullen uitmaken.

Tussen 1950 en 2020 is het aandeel moslims in Europa licht gestegen van 2% naar 6% van de totale bevolking.³ Van islamisering kan je moeilijk spreken. Ook de Franse historicus en demograaf Hervé Le Bras weerlegde die bewering toen Camus ze lanceerde in 2011. Hij stelde vast dat Camus zowel het aandeel Europeanen met een niet-Europese migratieachtergrond als de toekomstige migratiestromen richting Europa zwaar overschat. Camus houdt er geen rekening mee dat heel wat migratiestromen in de toekomst lokaal zullen blijven of richting opkomende economische centra buiten Europa zullen lopen.

Heel dat discours over immigratiestop, anti-abortus en geboortecontrole gaat terug op het naziconcept “Lebensborn” dat de “noordelijke rassen” van de ondergang moest redden.

Om de “omvolking” te voorkomen pleit Dewinter voor een immigratiestop van niet-Europese migranten. Dat kan volgens hem alleen door het geboortecijfer in het globale zuiden te beperken. Het idee dat mensen in niet-westerse landen te veel kinderen krijgen leefde al in de tijd van het Europese kolonialisme. Het heeft geleid tot massale gedwongen sterilisaties, bijvoorbeeld bij de inheemse populatie in Noord-Amerika, of in India in de jaren 70, met de hulp van liefdadigheidsinstellingen gesponsord door Amerikaanse en Britse miljardairs.

Tegelijk wil Dewinter het geboortecijfer van witte Europeanen optrekken. Hij wil jonge ouders stimuleren om meer kinderen te krijgen met “een identitair discours waar arbeid, vaderland en familie opnieuw centraal staan”. Ook dat is typisch extreemrechts: de westerse familie moet centraal staan om de zuiverheid van ons eigen volk te beschermen. Dat vertaalt zich niet alleen in een racistisch, maar ook een vrouwonvriendelijk wereldbeeld. Een concreet voorbeeld: de beweging om het recht op abortus in te perken in de VS wordt mee geleid door witte suprematistische organisaties, aanhangers van de omvolkingstheorie, die beweren dat de meeste zwangerschapsafbrekingen worden uitgevoerd bij witte vrouwen. Heel dat discours heeft dezelfde fascistische wortels als het naziconcept “Lebensborn”. In de jaren 30 richtten de nazi’s een instituut op dat de “noordelijke rassen” van de ondergang moest redden. Het instituut had twee functies: Arische vrouwen abortussen ontzeggen en “raciaal inferieure” vrouwen gedwongen steriliseren.

Volgens de klaagzang van De Winter over het “te hoge” geboortecijfer in het globale zuiden zijn de kinderen die daar geboren worden het grote gevaar omdat ze later naar het noorden zullen vluchten. Maar de Vlaams Belanger zwijgt over waarom zo veel mensen vluchten: economische uitbuiting, oorlog, politieke onderdrukking en klimaatopwarming. Het Vlaams Belang doet niets tegen de werkelijke oorzaken van migratie. Het wil snoeien in ontwikkelingshulp, is tegen een sterk klimaatbeleid en stemt steeds voor interventies van de NAVO zoals die in Irak, Afghanistan, Syrië en Libië. Het is nochtans niet de “hardwerkende Vlaming” die beter wordt van oorlog en van klimaatopwarming. De enige groep die te winnen heeft bij klimaatnegationisme zijn fossielebrandstofbedrijven. De winnaars van oorlog in het Midden-Oosten zijn oliemaatschappijen en wapenleveranciers, die miljarden binnenhaalden dankzij de olievelden die de NAVO veroverde, en de contracten voor oorlogsmateriaal die ze konden sluiten.

Wanneer het systeem faalt en mensen hun levensstandaard achteruit zien gaan vindt het Vlaams Belang een zondebok in de “massa-immigratie”.

Wanneer het erop aankomt, verdedigt het Vlaams Belang de belangen van de multinationals, niet die van de gewone Vlaming. In het Europees parlement stemt het Vlaams Belang consequent tégen sociale maatregelen zoals een Europees minimumloon, strengere controle op belastingontduiking en een gemeenschappelijke minimale bedrijfsbelasting. De extreemrechtse partij staat achter de loonnormwet van 1996, die een plafond legt op loonsverhogingen van Belgische werknemers en de vrijheid afneemt om over loonsverhogingen te onderhandelen.

Het politieke doel van theorieën zoals “omvolking” is om de aandacht daarvan weg te leiden en de bevolking tegen elkaar op te zetten. Wanneer het systeem faalt en mensen hun levensstandaard achteruit zien gaan, zoals vandaag, vindt het Vlaams Belang een zondebok in de “massa-immigratie” en de progressieve politieke bewegingen die die zogezegd organiseren. Zo houdt het VB de multinationals die lage lonen betalen, belastingen ontwijken en het milieu vervuilen, volledig buiten schot.

Vrijheid van meningsuiting?

Rector Van de Walle maakte een grote fout door de boekvoorstelling van De winter te laten doorgaan onder het mom van “vrije meningsuiting”. Vrije meningsuiting is een recht waarvoor emancipatiebewegingen sinds de 18de eeuw hard hebben gevochten. Hun doel was om mensen te beschermen die kritiek durven uit te brengen op de machthebbers. Extreemrechtse bewegingen gebruiken dat recht om hun hatelijke ideologie te verspreiden, om het nadien af te schaffen voor iedereen die het niet met hen eens is.

De omvolkingstheorie is bedoeld om van elke niet-Europese immigrant een vijand te maken en meteen ook van de “volksverraders” die opkomen voor de rechten van migranten. Bij een beeldvorming die zoveel haat schept, is geweld nooit ver weg.

1. Zie over cultuurmarxisme: Alexander Aerts, Geschiedenis van een cultuurmarxistisch complot, Lava 12, lente 2020, https://lavamedia.be/geschiedenis-van-een-cultuurmarxistisch-complot/
2. Patrick De Boosere en Lieven De Cauter, “Cultuurmarxisme en de omvolking” in Karim Zahidi en Robrecht Vanderbeeken, Debatfiches van de Vlaamse elite, EPO, Berchem, 2022.
3. Houssain Kettani, “Muslim Population in Europe: 1950 – 2020”, International Journal of Environmental Science and Development 1(2), januari 2010.